Σωτήριος Καλαμίτσης

Εταιρεία Δικηγόρων

Δύναται να ορισθεί τρίτο πρόσωπο (μη εταίρος) διαχειριστής Ο.Ε. [ή Ε.Ε.];

Κατά μια άποψη είναι δυνατή η ανάθεση της οργανικής διαχείρισης και εκπροσώπησης προσωπικής εταιρείας σε τρίτο-μη εταίρο λόγω του ενδοτικού χαρακτήρα του αρ. 22 ΕμπΝ, εφόσον έχουν τηρηθεί οι διατυπώσεις δημοσιότητας 1. Έτσι, αν ανατεθεί σε τρίτον η διαχείριση δεν μπορεί πλέον εις εταίρος μόνος του – ενώ μπορούν όλοι οι εταίροι από κοινού [δεδομένου ότι έχουν εκ του νόμου αναφαίρετο δικαίωμα διαχείρισης] – να προβαίνει σε πράξεις διαχείρισης ή εκπροσώπησης της εταιρείας 2.

Κατά την αντίθετη – κρατούσα – άποψη, η οργανική εξουσία διαχείρισης και εκπροσώπησης στις προσωπικές εταιρείες δεν μπορεί να μεταβιβαστεί σε τρίτους [αρχή της αυτοδιαχείρισης 3 – OλΑΠ 13/97, ΑΠ 1374/2013 (ΝοΒ 2014, 107), ΕΑ 8156/05, 110/06, ΕΘΕΣΣ 691/99, 27/00, ΠΠΘΕΣ 34339/04, ΜΠΛαρ 4508/06], ούσα συνδεδεμένη με τον ομόρρυθμο – απεριόριστα ευθυνόμενο – εταίρο. Αν, ωστόσο, με το καταστατικό [ή με απόφαση των εταίρων] διορίστηκε τρίτο πρόσωπο διαχειριστής 4, η σχετική καταστατική ρήτρα είναι άκυρη. Θα μπορούσε, όμως, κατά μετατροπή να θεωρηθεί ως παροχή πληρεξουσιότητας στον τρίτο [οπότε αυτός δεν είναι όργανο της εταιρείας, αλλά συνδέεται με την εταιρεία εσωτερικώς, με σύμβαση εντολής ή εργασίας (παροχής ανεξάρτητων υπηρεσιών 5) – βλ. ΟλΑΠ 13/97, ΕΑ 8156/05, ΕΘεσ 27/00, ΠΠρΘεσ 34339/04, ΜΠΛαρ 4508/06, 5, ΕΘεσ 27/00, ΜΠΛαρ 4508/06]. 6

Κατερίνα Κρεούζη 05.05.2013 Σημ.: Το σημείωμα συνετάγη υπό το καθεστώς ισχύος των διατάξεων του Εμπορικού Νόμου περί προσωπικών εταιρειών. Τα ανωτέρω ισχύουν, ωστόσο, και μετά το νόμο 4072/2012, ο οποίος δεν φαίνεται να έχει μεταφέρει σχετική μεταβολή 7. Κατερίνα Κρεούζη, 31.12.2013 (updated 20.03.2014)

___________________________________

  1. ΕΑ 27/04 ΝΟΜΟΣ [αν και όχι ξεκάθαρα: Αναφέρει: «… Από τον συνδυασμόν των διατάξεων αυτών προκύπτει ότι στις προσωπικές εταιρείες, ως είναι και η ομόρρυθμος εταιρεία, η εξουσία διαχειρίσεως είναι αναποσπάστως συνδεδεμένη με την εταιρικήν ιδιότητα και δια τον λόγον αυτόν δεν μπορεί να μεταβιβασθεί εις τρίτον μη εταίρον, ως επί κεφαλαιουχικών εταιριών, κατά τα προεκτεθέντα. Εις πάσαν όμως περίπτωσιν, δηλαδή έτι και υπό την άποψιν ότι ο κανών του άρθρου 22 του ΕμπΝ, κατά τον οποίον πας ομόρρυθμος εταίρος μπορεί μόνος να δεσμεύει την εταιρείαν, δεν αποτελεί αναγκαστικόν δίκαιον και το καταστατικόν μπορεί να προβλέψει ότι η εκπροσώπησις ανήκει εις έναν από τους εταίρους ή και εις τρίτον, κατ` αποκλεισμόν των άλλων εταίρων ή όλων των εταίρων αντιστοίχως, δια να έχει ισχύν έναντι τρίτων η απόκλισις αυτή από το άρθρον 22 ΕμπΝ, πρέπει να δημοσιευθεί κατά τα άρθρα 42 επ. ΕμπΝ, πράγμα το οποίον, πρακτικώς, σημαίνει ότι επί αδημοσιεύτου εν τοις πράγμασιν ομορρύθμου εταιρείας πας εταίρος, συναλλασσόμενος μετά τρίτων υπό την εταιρικήν επωνυμίαν, δεσμεύει ως διαχειριστής την εταιρείαν (ΑΠ 751/1994 ΕλλΔνη 37.131)….»] και ΕΘεσ 669/09 ΝΟΜΟΣ
  2. Ν. Τέλλης, Το δίκαιο των προσωπικών εταιριών, επιμ. ύλης Ν. Ρόκας, εκδ. Νομική Βιβλιοθήκη, Αθήνα, 2001, 210.
  3. Για το ότι μόνο εταίροι μπορούν να είναι διαχειριστές – αρχή της αυτοδιαχείρισης – βλ. και Ν. Ρόκα, Εμπορικές Εταιρίες, εκδ. Νομική Βιβλιοθήκη, Αθήνα 2012, 71, 133, 137.
  4. Κατά το Ν. Τέλλη [Ν. Τέλλης, ο.π., 182] , αν και η νομοθετική ρύθμιση για την εταιρική διαχείριση και εκπροσώπηση είναι ενδοτικού δικαίου και επιτρέπεται, επομένως, στους εταίρους να περιλάβουν στο καταστατικό ρυθμίσεις που παρεκκλίνουν από το νόμο (επιχείρημα από το 43 ΕμπΝ), σε περίπτωση καταστατικού αποκλεισμού όλων των εταίρων από τη διαχείριση και διορισμού τρίτου ως διαχειριστή, αυτός θα είναι άκυρος και θα ισχύει κατά μετατροπή ως σχέση εντολής και πληρεξουσιότητας. Κατά τον ίδιο, το ότι ο τρίτος είναι πληρεξούσιος και όχι διαχειριστής, συνεπάγεται ότι έχει την εξουσία να δεσμεύει την εταιρεία μόνο μέσα στα όρια της πληρεξουσιότητας που του δόθηκε, οι εταίροι δεν αποκλείονται από την άσκηση της εταιρικής διαχείρισης και εκπροσώπησης, εφαρμόζεται η ΑΚ 217 § 2, ο διορισμός του δεν είναι απαραίτητο να δημοσιευθεί στο βιβλίο εταιρειών του οικείου πρωτοδικείου, η ανάκληση του τρίτου πληρεξουσίου διενεργείται σύμφωνα με τις ρυθμίσεις των ΑΚ 218 επ. και 724 επ. [Ν. Τέλλης, ο.π., 213
  5. Ν. Τέλλης, ο.π., 211.
  6. βλ. και Ν. Ρόκα, Εμπορικές Εταιρίες, εκδ. Αντ. Ν. Σάκκουλα, Αθήνα – Κομοτηνή, 2008, 74.
  7. Υποστηρίζεται ότι το αναφερόμενο στο αρ. 254 § 1 ν. 4072/2012 «εάν δεν ορίζεται διαφορετικά στην εταιρική σύμβαση» αφορά στο υποχρεωτικό ή μη της συμμετοχής όλων των εταίρων στη διαχείριση και όχι στη δυνατότητα τρίτου μη εταίρου να είναι διαχειριστής [βλ. Γ. Σωτηρόπουλος, Θέματα διαχείρισης και εκπροσώπησης της ομόρρυθμης και ετερόρρυθμης εταιρίας – Συγχρόνως σκέψεις σε θεμελιώδη ζητήματα του δικαίου των προσωπικών εταιριών μετά το Ν. 4072/2012, ΔΕΕ 2013, 196 επ.]