«Ευεργετικές διατάξεις» ν. 4322/2015 για την απόλυση κρατουμένων και τη μετατροπή ποινών σε χρηματικές

Ανά χρονικά διαστήματα παρατηρείται το φαινόμενο της θέσπισης διατάξεων με πρωτοβουλία του αρμοδίου Υπουργείου Δικαιοσύνης περί αποσυμφόρησης των καταστημάτων κράτησης, των πινακίων των δικαστηρίων, της εκτέλεσης αποφάσεων και της παύσης της ποινικής δίωξης. Με τον πρόσφατο νόμο 4322/2015 λαμβάνονται, μεταξύ άλλων, έκτακτα μέτρα για την αποσυμφόρηση των καταστημάτων κράτησης και τη μετατροπή ποινών ανεκτέλεστων αποφάσεων σε χρηματικές.

 Απόλυση μετά τη  έκτιση μέρους της ποινής:

Σύμφωνα με το άρθρο 12 του ως άνω νόμου, κρατούμενοι που κατά τη δημοσίευση του νόμου εκτίουν ποινή στερητική της ελευθερίας απολύονται με διάταξη του Εισαγγελέα Πλημμελειοδικών του τόπου έκτισης της ποινής – υπό τον όρο της ανάκλησης -, χωρίς τις προϋποθέσεις του άρθρου 105 ΠΚ (ήτοι των κοινών περί απόλυσης διατάξεων), υπό τις κάτωθι διακρίσεις:

Τα ανωτέρω ισχύον και για τις περιπτώσεις εκείνες κατά τις οποίες οι κατάδικοι αποκτούν τις προϋποθέσεις ένταξης στον νόμο αυτό μετά τη δημοσίευση του και μέχρι ένα έτος από αυτή.

Οσοι απολύονται, κατ’ εφαρμογή των ανωτέρω, αν υποπέσουν μέσα σε πέντε έτη από την αποφυλάκισή τους, σε νέα από δόλο αξιόποινη πράξη και καταδικαστούν αμετάκλητα οποτεδήποτε σε ποινή μεγαλύτερη των δύο ετών, εκτίουν αθροιστικά και το υπόλοιπο της ποινής για την οποία είχαν απολυθεί κατά τα προλεχθέντα.

Τέλος, ο Εισαγγελέας Πλημμελειοδικών σε όσους απολύονται σύμφωνα με τα ανωτέρω, μπορεί να επιβάλλει περιοριστικούς όρους λαμβάνοντας υπόψη παράγοντες όπως η προσωπικότητα, ατομικές, οικογενειακές, προσωπικές ανάγκες κλπ.

Μετατροπή ποινών σε χρηματικές

Περαιτέρω με το άρθρο 13 του ίδιου νόμου εισάγεται ρύθμιση για τη μετατροπή ποινών ανεκτέλεστων αποφάσεων σε χρηματικές. Συγκεκριμένα ποινές στερητικές της ελευθερίας που δεν υπερβαίνουν τα πέντε έτη και κατέστησαν αμετάκλητες πριν τη δημοσίευση του νόμου 4322/2015 και μέσα σε αποκλειστική προθεσμία έξι μηνών μετατρέπονται σε χρηματικές, κατόπιν αίτησης του καταδικασθέντος (που υποβάλλεται αυτοπροσώπως ή δια πληρεξουσιου). Μετά την υποβολή της αίτησης δεν επιτρέπεται με ποινή απαραδέκτου η άσκηση οποιουδήποτε τακτικού ή έκτακτου ένδικου μέσου. Για τη μετατροπή της ποινής αποφασίζει αμετάκλητα το Δικαστήριο που εξέδωσε την καταδικαστική απόφαση, κατ’ εφαρμογή των των γενικών περί μετατροπής διατάξεων των άρθρων 4 – 8 του άρθρου 82 ΠΚ. Η μετατροπή αποκλείεται, αν η ποινή έχει περιληφθεί ή μπορεί να περιληφθεί σε συνολική ποινή κάθειρξης που εξακολουθεί να ισχύει.

Βασιλης Οικονόμου

11.05.2015